Zgodnie Ustawą z dnia 25 lutego 1964r. (Dz.U.2020.1359 tj. z dnia 2020.08.10) Kodeks rodzinny i opiekuńczy, każdy z rodziców ma prawo i obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem.
Rozstrzyganie o kontaktach z dzieckiem przysługuje sądowi rozwodowemu (art. 58 § 1 k.r.o.) oraz sądowi opiekuńczemu (np. art. 113–1135 k.r.o.).
Nowelizacja k.r.o. z 6.11.2008 r. rozstrzygnęła wątpliwości co do tego, czy prawo do osobistych kontaktów z dzieckiem wchodzi w zakres pojęcia władzy rodzicielskiej. Zgodnie z art. 113 § 1 k.r.o. niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Pogląd, zgodnie z którym prawo do osobistej styczności z dzieckiem nie wchodzi w zakres władzy rodzicielskiej, zdecydowanie przeważał w orzecznictwie SN przed nowelizacją z 6.11.2008 r.
Jako przykłady wykonywania prawa do kontaktów ustawodawca podał w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej (art. 113 § 2 k.r.o.). Ustawodawca w przepisach art. 1131–1136 k.r.o. uszczegółowił sposób kontaktów z dzieckiem, a także rozwiązywania powstałych na tym tle konfliktów. W razie utrudnień w realizacji powyższych sposobów kontaktów z dzieckiem orzeczenie sądu lub też ugoda podlegają wykonaniu zgodnie z art. 59815–59821 k.p.c.
Jakie są sposoby ustalenia kontaktów rodziców z dziećmi?
Niewątpliwie najkorzystniejszym dla małoletnich dzieci jest zawarcie przez rodziców stosownego porozumienia, w którym ustalony zostanie sposób i rodzaj kontaktu. W przypadku, gdy brak jest zgody Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, kierując się dobrem małoletniego orzeka w jaki sposób mają odbywać się kontakty rodzica z dziećmi. Niemniej jednak Sąd na każdym etapie postępowania dąży do zawarcia pomiędzy Stronami Ugody.
Rodzic utrudnia widywanie się z dzieckiem, co dalej?
Jeżeli osoba, pod której pieczą dziecko pozostaje, nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy, uwzględniając sytuację majątkową tej osoby, zagrozi jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku.
Opieka naprzemienna
Rodzice małoletnich dzieci w miejsce ustalenia kontaktów mogą zdecydować się na tzw. opiekę naprzemienną, która umożliwia małoletniemu dziecku spędzić taką samą ilość czasu z jednym, jak i z drugim rodzicem. W pewnych okolicznościach jest to rozwiązanie nie tylko korzystne dla dziecka, ale również dla jego rodziców. Dziecko może spędzać na przykład 2 tygodnie w miejscu zamieszkania matki i następnie 2 tygodnie w miejscu zamieszkania ojca.
